Recenzja

W ucieczce…

Joanna Bator to polska pisarka, zdobywczyni wielu nagród literackich. Jej twórczość często porusza tematy społeczne, kulturowe i psychologiczne, oferując czytelnikom głębokie refleksje nad rzeczywistością. Proza pisarki charakteryzuje się często barwnym językiem, nietypowymi fabułami i odwołaniami do kultury masowej.

W swojej powieści Ucieczka niedźwiedzicy zaprasza czytelników do świata pełnego mistycyzmu, historii i głęboko zakorzenionych emocji. To dzieło, które łączy elementy realistycznej narracji z wątkami fantastycznymi, tworząc wyjątkowy świat przedstawiony.

Ucieczka niedźwiedzicy to opowieść wielopokoleniowa, ukazująca losy różnych postaci związanych z górskim miastem Wałbrzych. Bator przeplata przeszłość z teraźniejszością, tworząc bogatą mozaikę ludzkich doświadczeń. Opowieści o duchach, lokalnych legendach oraz realnych wydarzeniach historycznych łączą się, tworząc tło dla osobistych historii bohaterów.

Centralnym tematem powieści jest poszukiwanie tożsamości, zarówno osobistej, jak i kulturowej. Bator bada wpływ przeszłości na teraźniejszość, a także relacje między ludźmi i miejscami, które kształtują ich życie. Książka porusza również kwestie emigracji, straty i przynależności, rozważając, jak przeszłość wpływa na nasze obecne wybory i percepcję świata.

Joanna Bator znana jest ze swojego pięknego, poetyckiego stylu pisania, a Ucieczka niedźwiedzicy to kolejne potwierdzenie tej umiejętności. Jej język jest bogaty i obrazowy, zdolny wywołać silne emocje i stworzyć atmosferę napięcia i tajemniczości. Opis górskiego miasta i jego mieszkańców jest tak realistyczny, że czytelnik może poczuć się, jakby był tam obecny.

Postacie w powieści są wyraziście nakreślone, każda z nich ma swoją unikalną historię i głębię. Bator skupia się na ich wewnętrznych przeżyciach, ambicjach, lękach i marzeniach, co sprawia, że są one autentyczne i przekonujące. Powiastki Joanny Bator w zbiorze Ucieczka niedźwiedzicy ukazują różnorodne światy, związane z życiem, miłością, migracją i poszukiwaniem sensu. W tej krótkiej formie często pojawiają się teksty o zróżnicowanej jakości, niektóre wydają się słabsze, a w innych można wyczuć pewien rodzaj moralizatorstwa. Autorka wplata wątki społeczno-polityczne, które czasem mogą wydawać się nie do końca pasujące do przedstawionego świata.

W opowiadaniu Pani z Karpathos pojawia się interesująca historia, jednak niektóre elementy, takie jak dziecięce buciki, wydają się istotne, gdyż ukazują skalę dramatów życiowych. Czasem wątpliwości budzą się również co do spójności powiązań między postaciami, czy są one efektem świadomego planu autorki czy też wynikają z konieczności znalezienia wspólnej nici między nimi.

Joanna Bator często eksperymentuje z  relacjami między postaciami, co może sprawić, że czytelnik musi się zatrzymać, aby zrozumieć, kto jest kim i co ich łączy. Pomimo pewnych wątpliwości, ta strategia tworzenia powiązań między bohaterami może być fascynującym doświadczeniem czytelniczym. Widać w niej także pewną ideę, w którą wierzy pisarka, że wszyscy jesteśmy ze sobą w jakiś sposób połączeni.

Autorka podkreśla, jak istotna jest siatka relacji w życiu każdego z nas. Bohaterowie, często z powodu trudnych stosunków, uciekają przed czymś, szukają czegoś, zmieniają miejsca pobytu – są ciągle w drodze. Dominującą emocją w Ucieczce niedźwiedzicy jest smutek, wynikający z braku porozumienia, komunikacji i utraty. Kobiety odgrywają kluczową rolę w opowieściach Bator, często zaczynają na nowo planować swoje życie po rozstaniu czy śmierci, wybierają samotność lub wolność.

Zbiór ten to także swoisty przegląd motywów i wątków charakterystycznych dla wcześniejszej twórczości Bator, takich jak znikające postacie, zbrodnie, sekrety z przeszłości, miejskie legendy czy Wałbrzych i Japonia. Niektóre opowiadania prezentują realizm magiczny, jak Hotel Sudety, gdzie tytułowy obiekt staje się miejscem na granicy jawy i snu.

Ucieczka niedźwiedzicy Joanny Bator to powieść złożona i wielowarstwowa, która zasługuje na uwagę ze względu na swój unikalny styl, głębię tematyczną i niezapomniane postaci. To książka, która nie tylko opowiada historię, ale także zmusza do refleksji nad własną przeszłością, tożsamością i miejscem w świecie. Bator udowadnia ponownie, że jest jedną z najbardziej interesujących współczesnych polskich pisarek, potrafiącą stworzyć literacki świat, który zostaje z czytelnikiem na długo po zakończeniu lektury.

Autorka: Joanna Wickowska