Lekcja sztuki: Pablo Picasso od kuchni – czyli o czym nie mówili w szkole cz.2

W 1911 roku doszło do niebywałego skandalu z udziałem Giocondy i Pabla Picassa – z Luwru skradziono słynny obraz Leonarda da Vinci. Kilka lat wcześniej, za pośrednictwem Apollinaire’a, malarz dokonał zakupu staroiberyjskich figurek niewiadomego pochodzenia. Zaczęto domniemywać, że zniknięcie hiszpańskich rzeźb oraz późniejsza kradzież dzieła Leonarda są ze sobą powiązane. Z powodu obawy o zostanie pojmanym przez policję dwójka artystów opracowała plan działania w wypadku ucieczki z Francji. Zdecydowali jednak, że dwie rzeźby zostaną przez nich odeskortowane do redakcji „Paris Journal”, a stamtąd, bez wiedzy policji, trafią do muzeum. Kolejny dzień przyniósł jednak niemiłą niespodziankę i wspomniana dwójka trafiła na posterunek policji. Kilka miesięcy później sprawę umorzono, a Picasso, dotkliwie przeżywszy cały ten ambaras, zaczął stronić od linii autobusowej Pigalle-Halle au Vins, którą to przewożono go na posterunek.

Twórczość Picassa można podzielić na 3 okresy. Pierwszy, błękitny okres, przypada na lata 1901-1904 i dominują w nim odcienie niebieskiego, napawające odbiorców uczuciem melancholii i refleksji. Często postacie przedstawione na obrazach przypominają biedaków, osoby cierpiące, przeżywające duchowy kryzys. Okres ten ściśle związany jest z depresją Picassa, w którą popadł po śmierci przyjaciela – Carlosa Casagemasa. Błękitny okres przechodzi w różowy, gdy na płótnach Picassa da się zauważyć szerszą gamę kolorów. Pojawiają się kontrasty, erotyka, śmielsze tematy oraz cyrkowcy. Po niebieskim i różowym okresie, przepełnionym egzystencjonalnymi kwestiami, następuje okres eksperymentów z których zrodzi się indywidualny, przełomowy styl Picassa i Georges’a Braque – kubizm.

Prawdziwym manifestem kubizmu była premiera utworu scenicznego zatytułowanego „Parada” z librettem Jeana Cocteau, muzyką Erika Satie i scenografią Picassa, wystawiona w 1917 roku przez rosyjski balet Siergieja Diagilewa. To wtedy Picasso poznał Olgę Khokhlovą, primabalerinę, którą niedługo później poślubił i z którą spłodził swego pierworodnego syna – Paula. Małżeństwo jednak nie doczekało wspólnej starości.

Picasso miał liczne romanse, między innymi z trzykrotnie młodszą od siebie malarką Françoise Gilot. Jej burzliwy związek z Picassem zaowocował dwójką dzieci: Claude’em i Palomą – projektantką mody. Czwarte dziecko, Mayę, urodziła mu młodsza kochanka Marie-Thérèse Walter.

W wieku 79 lat pojął za żonę o wiele młodszą od siebie Jacqueline Roque, którą długo adorował, malując kredą gołębie na ścianie jej domu i przynosząc każdego dnia różę, aż do momentu, gdy ta w końcu uległa i zgodziła się umówić na spotkanie. Ten związek zakończył się dla niej tragicznie – kobieta po śmierci męża zastrzeliła się w posiadłości, w której spędzili wspólną starość. Była ostatnią kobietą Picassa.

Pablo Picasso, mając 67 lat, odwiedził Polskę i był to pierwszy raz, gdy podróżował samolotem. Jego podróż przeciągnęła się z trzech dni aż do dwóch tygodni, podczas których odwiedził jedno z osiedli mieszkaniowych na warszawskiej Woli. To tam, w jednym z bloków, na jednej ze ścian mieszkania, namalował mural przedstawiający warszawską syrenkę. Mural, jako że był integralną częścią mieszkania, trafił w ręce właścicieli, którym te „cztery ściany” przypadły. Lokatorzy przyjmowali nawet 400 osób dziennie, które były chętne zobaczyć dzieło znanego malarza. Wizytę młodemu małżeństwu, które było właścicielami parceli, złożył także Bolesław Bierut. Znużona częstymi odwiedzinami licznych chętnych para początkowo zasłoniła mural, a następnie wystosowała prośbę do spółdzielni mieszkaniowej o remont mieszkania, uzyskując zgodę i zatrudniając malarza, który miał być zdziwiony infantylnym rysunkiem i ochoczo zamalował mural Picassa w 1953 roku. W 2019 roku malunek Picassa został odtworzony, zachowując oryginalne wymiary i lokalizację.

Picasso nie posiadał prawa jazdy, choć kupował samochody. Nie potrafił pływać, mimo że urodził się nad morzem. Uwielbiał za to „taplać się” w wodzie i niemal codziennie zażywał morskich kąpieli – jak opowiadał swej ostatniej żonie, bardzo dobrze pływał do kolan. Był ascetyczny w żywieniu: preferował nieskomplikowane posiłki, wodę oraz wino. Nie przepadał za modą, stawiał na dobre, stare spodnie i nieśmiertelne, acz naznaczone starością, swetry. Dość często można go było spotkać w butach z których wyglądała dziura. Na starość zakupił XIV wieczny zamek Vauvenargues, w którym spędził swe ostatnie chwile u boku ukochanej. Zmarł 8 kwietnia 1973 roku na niewydolność serca oraz płuc i został pochowany na terenie posiadłości.

2010 rok przyniósł niesamowite odkrycie – odnaleziono 271 dzieł Pabla: kolaże, gwasze, akwarele, a także rysunki i zeszyty. Ta niespodzianka sprawia, że stwierdzenie, iż Pablo Picasso zaskakuje nawet po swojej śmierci, nie jest jedynie metaforą!

Na podstawie źródeł