Artykuł

Dlaczego wolimy inne światy?

Człowiek prędzej czy później zauważa istnienie zła na świecie. Nie każdy jest w stanie poradzić sobie z życiowymi przeciwnościami, z którymi spotyka się w swoim życiu, a wówczas zaczyna wytwarzać własny mechanizm obronny. Niektórzy zaczynają podejmować ucieczkę od rzeczywistości na rzecz czegoś, co jest w stanie mocno pobudzić ich wyobraźnię i zmysły.

Pierwsze okna do innego świata

Książki były pierwszymi czynnikami wyzwalającymi ogromną wyobraźnię człowieka. Wynalezienie czcionki drukarskiej, która umożliwiła produkcję książek na masową skalę, przyczyniło się do ogromnej popularności czytelnictwa. Zimowy wieczór spędzony z lekturą przy kubku gorącej czekolady, sam zapach kart książki, dźwięk przewracanej kartki papieru… Jak bardzo jest nam to bliskie. Nawet podróż do biblioteki, podczas której człowiek porusza się wśród nowych i starych dzieł literackich, szuka odpowiedniego działu, wodzi wzrokiem po grzbietach książek, to swego rodzaju rytuał sugerujący niezwykłość czytelnictwa. Książki czasem słusznie określano ,,oknami do innego świata’’. Wodząc wzrokiem po literach, które układają się w niesamowite historie, czytelnik doświadcza ogromnego wpływu na swoją wyobraźnię. Obrazy sytuacji czy bohaterów literackich projektowane przez nasze umysły są bardzo subiektywne. Główna postać może przybrać w naszej wyobraźni rysy przyjaciela, a antagonista nielubianego nauczyciela od matematyki. To sprawia, że świat przedstawiony w książce może wydawać się czytelnikom niezwykle interesujący i doszukuje się w nim podobieństw do prawdziwego życia. Różnicą jest to, iż fikcja literacka jest zdecydowanie bardziej ekscytująca oraz pełna przygód. Wielu ludzi do tego stopnia angażuje się w literackie uniwersum, że pisze własne historie rozgrywające się w tamtej rzeczywistości tzw. fanfiction.

Emocjonalny roller coaster

Dynamiczny rozwój kultury przyczynił się do rozwoju kinematografii. Filmy zostały następcami książek, ale oddziałują one na człowieka w odmienny sposób. W mniejszym stopniu działają na wyobraźnię, ponieważ wszystko mamy ,,podane na tacy’’- widzimy bohaterów, poszczególne sytuacje, miejsce akcji. Oddziaływanie filmów na zmysły widzów mimo wszystko jest ogromne, ponieważ nie tylko wpływają na emocje, ale również na wzrok oraz słuch. Widz zdecydowanie bardziej realnie odczuwa to wprowadzenie w inny świat, nierzadko pełen barw, wybuchów, zwrotów akcji. Czas na refleksje ma zazwyczaj dopiero po wyjściu z kina, ponieważ na ekranie wciąż dzieje się coś, co ma przykuć uwagę osoby, która ogląda film. Ucieczki, strzelaniny, egzotyczne kraje, potwory czy to z kosmosu czy z głębin oceanu – to wszystko stanowi prawdziwą mieszankę wybuchową. Bardzo łatwo wczuć się w historię bohaterów, odczuć do nich sympatię, ponieważ nie są tylko wyrazami na kartce papieru, ale żywymi ludźmi. To sprawia, że człowiek błyskawicznie daje się wciągnąć w świat pełen intensywnych wrażeń. Filmy mają za zadanie właśnie tak zaangażować zmysły, aby zapomnieć na chwilę o rzeczywistości i doskonale spełniają to zadanie.

I ty możesz zostać bohaterem

W dzisiejszych czasach coraz większą rolę zaczyna odgrywać przemysł związany z produkcją gier komputerowych. Jest to jeszcze wyższy poziom zaangażowania ludzkich zmysłów niż w przypadku filmów, ponieważ tym razem wcielamy się w określonego bohatera. Zaczynamy podejmować za niego decyzje o życiu lub śmierci innych postaci. Nierzadko dysponujemy ogromną mocą czy potężną bronią, o której w prawdziwym życiu nawet nie było nam dane pomarzyć. Poznajemy niezwykły świat wraz z bohaterem. Zachwycamy się widokami, poznajemy tajemnice ruin, jaskiń, spotykamy niesamowite istoty. Zazwyczaj główny bohater, w którego się wcielamy, to postać walcząca ze złem, którą nie możemy być w rzeczywistości – m.in. dlatego gry wydają się tak atrakcyjne. Odpowiednia muzyka, efekty dźwiękowe, historie poszczególnych bohaterów działają podobnie jak podczas oglądania filmu, tyle, że w tym przypadku nie oglądamy tylko poczynań bohatera, ale sami kierujemy jego losami. Prace nad technologią wirtualnej rzeczywistości, w którą można się przenieść za pomocą odpowiedniego sprzętu, są właśnie tym umotywowane. W ten sposób umysł człowieka może przenieść się całkowicie do innego świata. Tylko jaki ma to wpływ na jego psychikę?

Inne światy pełne niesamowitych wrażeń łatwo stają się formą ucieczki od szarej codzienności. Znużenie rutyną, samotność, poczucie braku zrozumienia przez rodzinę, przyjaciół albo po prostu poczucie rozczarowania prawdziwym światem powodują, że człowiek wybiera fikcyjne uniwersum, które oferuje znacznie więcej mocnych wrażeń. Chwilowa odskocznia od rzeczywistości jest bardzo wskazana dla każdego człowieka jednak, gdy człowiek za bardzo zaczyna się angażować w to, co nie istnieje, musi być bardzo ostrożnym, żeby nie zatracić swojego prawdziwego człowieczeństwa i nie zostać brutalnie wyrwanym z wirtualnego snu zdecydowanie zbyt późno.

Absolwentka filologii polskiej i polonistyki stosowanej, autorka artykułów naukowych, felietonów, wierszy, opowiadań oraz bajek dla dzieci, miłośniczka literatury gotyckiej i fantastycznej, gier cRPG, obrazów Caspara Davida Friedricha oraz muzyki metalowej.