Więcej niż jedna Ziemia

W ostatnich dniach obchodziliśmy święto odbywające się co roku na całym świecie – Międzynarodowy Dzień Ziemi. Inicjatywa ta ma zwrócić uwagę na bardzo ważny współcześnie problem, czyli jak społeczeństwo dba o otaczające je środowisko, co może ono zrobić, aby zmienić malującą się w ciemnych barwach przyszłość planety, oraz jakie działania podjąć, żeby wśród młodych pokoleń ukształtować postawy proekologiczne.

Earth Overshoot Day to inicjatywa zaproponowana przez badaczy, która ma uświadomić ludzi na całym świecie, jak ich obecne działania wpływają na środowisko. Dzień Długu Ekologicznego oznacza datę,  kiedy zapotrzebowanie ludzkości na zasoby i usługi ekologiczne w danym roku przekracza możliwości regeneracji Ziemi. Określa się ją na podstawie zużytych surowców oraz zgromadzonych odpadów, w tym dwutlenku węgla w atmosferze. Badaniem zajmuje się Global Footprint Network, który oblicza liczbę dni, przez które zdolność biologiczna Ziemi (czyli zasoby ekologiczne generowane przez środowisko w ciągu roku, np. gleba, paliwa kopalne, lasy, woda) może zapewnić ślad ekologiczny ludzkości (zapotrzebowanie ludzkości na dany rok). Według badaczy globalny ślad ekologiczny zmniejszył się o 9,3% w porównaniu z tym samym okresem ubiegłego roku. Dla każdego państwa przekroczenie jest określane w inny dzień roku. W Polsce ma on nastąpić 4 maja. Oznacza to, że po tym dniu żyjemy na ekologiczny kredyt. Do dalszego prowadzenia obecnego trybu życia potrzebujemy 1,6 planety Ziemi.

Jak podaje Komisja Europejska, w sprawie środowiska “jeżeli nie zmienimy swojego zachowania do 2050 roku, będziemy wydobywać pięć razy więcej zasobów naturalnych niż dzisiaj. W rzeczywistości prawdopodobnie nie stanie się to możliwe. Ponad 60 procent naszych ekosystemów już jest wykorzystywana ponad miarę, światowe zasoby rybne są poważnie zagrożone, a jakość naszych wód i powietrza pogarsza się z powodu nadmiernego wyrębu lasów”.

Czy te wszystkie statystyki sprawiają, że chcemy coś w sobie zmienić? Według naukowców, gdybyśmy zastąpili 50% konsumpcji mięsa dietą wegetariańską, to zmieniłoby to datę długu o pięć dni. Zmiany w budownictwie i przemyśle to kolejne trzy tygodnie. Zmniejszenie emisji dwutlenku węgla dałaby dodatkowe trzy miesiące. Na co dzień każdy z nas wykorzystuje około 200 litrów wody, a do tego należy doliczyć zasoby potrzebne do produkcji i dostarczenia na przykład żywności. Według Światowej Organizacji Zdrowia ponad dwa miliardy ludzi na świecie już teraz nie ma dostępu do wody pitnej w miejscu zamieszkania – daje to jedną na trzy osoby. Według statystyk do 2050 roku zapotrzebowanie na wodę wzrośnie o 55%. Jak możemy sobie poradzić z tym ekologicznym kryzysem?

Nasze obecne zachowania będą miały wpływ na przyszłość – w pozytywny albo negatywny sposób. To od nas zależy, co pozostawimy przyszłym pokoleniom na Ziemi. Zmiany nawyków dla lepszego dla środowiska jutra możemy rozpocząć od najmniejszych kroków. Odpowiednie segregowanie śmieci, oszczędzanie wody i energii elektrycznej, dokonywanie przemyślanych zakupów spożywczych, a przy tym niemarnowanie jedzenia oraz rezygnowanie z plastiku. Na redukcję emisji gazów cieplarnianych wpływają również  nawyki związane z dietą. Rezygnując z jedzenia mięsa, zmniejszamy dzienny ślad węglowy o około 7 kilogramów CO2e. Ogromny wpływ na środowisko ma produkcja ubrań dla ogromnych firm odzieżowych, które możemy spotkać w większych galeriach handlowych. Około 8 tysięcy rodzajów chemikaliów wspiera branżę tekstylną, a wiele z nich ma udowodnione działanie toksyczne, uwalniane do środowiska. 

Wiosna to idealny moment, kiedy możemy obserwować, jak wszystko wokół nas spokojnie budzi się do życia. Mamy takie szczęście, że wciąż możemy spojrzeć w niebieskie niebo, poczuć zapach rozkwitających drzew i zauważyć przylatujące pszczoły, zapylające w słoneczne dni łąki kwiatów. Jeżeli dalej będziemy żyć na ziemski kredyt, to w niedalekiej przyszłości okaże się, że już tego nie doświadczymy. Od nas zależy, czy za 30 lat o tej samej porze zobaczymy za oknem zieloną planetę. 

Źródła danych: overshootday.org; ekonsument.pl